زایش نخستین رمان فارسی از بطن قهرمان مسئلهدار
Authors
Abstract:
رمان فارسی محصول ورود و بروز تجدد غربی است اما زمینههای شکلگیری آن در بستر فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران فراهم بوده است تا این شکل بتواند در جریان آن پذیرفته شود. عصر طولانی و پرتلاطم ناصری (حک: 1227-1275ش.) که اجازۀ پیدایی گفتمانهای متعارض را در قالبهای ادبی رسمی و غیر رسمی گاه میداد و گاه نمیداد، دورهای است که رابطه با غرب و به تبع آن تأثیرپذیری از آن بیش از پیش بر فرهنگ اجتماعی و ادبی ایرانیان اثر گذاشته است. سفر و مهاجرت بسیاری از ایرانیان از جمله خود شاه به اروپا و قفقاز و قلمرو دولت عثمانی مجرای اصلی ورود نگاههای تازه بود. قالب پژوهشی ما برای بازشناسی نخستین رمان فارسی، بر بنیاد رویکردهای جامعهشناختی ادبیات (دیدگاههای گئورگ لوکاچ و لوسین گلدمن) بنا شده است. بر این اساس، رمان با قهرمان مسئلهدار تعریف میشود. در واقع، آنچه شکل رمانی را میسازد، شکل شخصیتی است که متفاوت از آثار روایی پیشینی و در تقابل با وضعیت اجتماعی تازه عرضه میشود. در اینجا با بررسی و تحلیل متنی هر سه جلد سیاحتنامۀ ابراهیم بیگ و مقایسۀ کوتاه آن با سایر آثار همعصر خود بدین نتیجه میرسیم که در میان آثار آن دوره، تنها این اثر دارای قهرمان مسئلهدار به معنای دقیق کلمه است و میتوان آن را نخستین رمان فارسی دانست. اثری که عنوان سفرنامه (سیاحتنامه) دارد و با شکلهای سنتی فارسی پیوستگیهایی دارد؛ اما در قالب تازۀ رمان نوشته شده است.
similar resources
زایش اسطورههای جدید از بطن ادبیات مدرن
اسطورهها که زمانی شالودة تفکر و اخلاق را تشکیل میدادند، کجا رفتهاند؟ امروز کجا میتوان آنها را بازجست؟ در پی پاسخ به این پرسشها صرف نظر از تعاریف کلی و رایج در مورد اسطوره، به بررسی دیدگاههایی میپردازیم که دربارة شکلها و کارکردهای امروزین اسطوره نظریهپردازی کردهاند. سپس با نقد نظریههایی که شکل نوین اسطوره را در جوامع صنعتی و در مفاهیمی چون قدرت، مد، همسانگرایی و اساطیر رسانهای جست...
full textزایش اسطوره های جدید از بطن ادبیات مدرن
اسطوره ها که زمانی شالودة تفکر و اخلاق را تشکیل می دادند، کجا رفته اند؟ امروز کجا می توان آن ها را بازجست؟ در پی پاسخ به این پرسش ها صرف نظر از تعاریف کلی و رایج در مورد اسطوره، به بررسی دیدگاههایی می پردازیم که دربارة شکل ها و کارکردهای امروزین اسطوره نظریه پردازی کرده اند. سپس با نقد نظریههایی که شکل نوین اسطوره را در جوامع صنعتی و در مفاهیمی چون قدرت، مد، همسان گرایی و اساطیر رسانه ای جست ...
full textجامعهشناسی رمان معاصر فارسی
جامعه شناسی ادبیات، یکی از شیوههای جدید و کارآمد نقد متون ادبی است و امروزه، در تحلیل انواع ادبی نوین، به خصوص رمان فارسی معاصر کاربرد فراوان دارد. نقد و تحلیل رمانهای معاصر فارسی و بررسی ساختارهای تاریخی، سیاسی، اجتماعی جامعه ایرانی از خلال این آثار، هدف مقاله حاضر بوده است. یافتههای این تحقیق، حکایت از آن دارد که: رمان کامل ترین نوعی است که می تواند به مطالعات جامعهشناختی نوین، پاسخ مثبت ...
full textقهرمان پروری در رمان های سیمین دانشور
چکیده: درحماسه ها و اسطوره ها، قهرمان به معنی کسی است که ویژگی هایی نیک، همراه با اعمال پهلوانی دارد و در داستان، شخصیّت مرکزی است که می تواند شخصی خوب یا بد باشد. دوران حماسه سرایی سر آمده است و قهرمانان داستان ها، مطلق و عاری از عیب نیستند. امّا کهن الگوهای اسطوره ای، که کهن-الگوی قهرمان یکی از آن هاست، در داستان های معاصر وجود دارند و سختی هایی که قهرمان رمان از سر می گذراند، پیشتر در ماجراج...
15 صفحه اولنخستین پیکرۀ نقشهای معنایی زبان فارسی
نخستین پیکرۀ نقشهای معنایی زبان فارسی که حدود 30.000 جمله از زبان فارسی معاصررا شامل میشود، به صورت دستی برچسبگذاری شدهاست. این پیکره بر اساس مفهوم نقشهایمعنایی فیلمور، لایهای از اطلاعات مربوط به رابطۀمحمولـموضوعرا به ساخت نحوی پیکرۀ وابستگی اضافه میکند. دراین مجموعه، افعال، اسمهای گزارهای و صفتهای گزارهای بهعنوان محمولهای جملهدر نظر گرفته شده و بنا بر نوع رویدادشان، در جمله تع...
full textMy Resources
Journal title
volume 9 issue 2
pages 125- 154
publication date 2019-12-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023